Biotyna - właściwości i zastosowanie

Witamina H, inaczej nazywana biotyną, to popularny składnik produktów przeznaczonych do poprawy kondycji włosów, skóry i paznokci, ale nie tylko. Jak się okazuje, obszar działania tego związku jest znacznie szerszy. Biotyna wspomaga funkcjonowanie układu nerwowego, wspomaga oczy i wątrobę. Bierze udział w metabolizowaniu węglowodanów oraz tłuszczów. Zapewnia również witalność i dobre samopoczucie. Czym dokładnie jest biotyna? Jakie są jej właściwości i zastosowanie? Przeczytaj poradnik i dowiedz się więcej!

Co to jest biotyna?

Biotyna to heterocykliczny związek organiczny, należący do grupy witamin B. Inaczej nazywana jest witaminą H lub witaminą B7. Składa się z dwóch skondensowanych pierścieni - imidazolidynowego i tiofenowego. Biotyna jest witaminą rozpuszczalną w wodzie. Naturalnie występuje w organizmach zwierzęcych (najwięcej w wątrobie i żołądku), tkankach roślinnych oraz drożdżach. Witamina H jest również obecna w naszym organizmie - wytwarza ją flora bakteryjna jelit.

Witamina B7 bierze udział w wielu ważnych procesach zachodzących w ludzkim ciele. Przede wszystkim wspomaga przemianę białek, cukrów, aminokwasów i nienasyconych kwasów tłuszczowych. Ma ogromne znaczenie w tworzeniu protrombiny - białka odpowiedzialnego za krzepnięcie krwi. Nie sposób pominąć faktu, że biotyna uczestniczy w produkcji glukozy (glukoneogeneza). Jednocześnie pomaga stabilizować poziom cukru we krwi. Co więcej, witamina H jest niezbędna podczas przebiegu syntezy kwasów tłuszczowych.

Właściwości biotyny

Biotyna to witamina niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Stanowi koenzym dla karboksylaz - enzymu wspomagającego metabolizm energetyczny. Witamina B7 ma niezwykle korzystny wpływ na nasz profil lipidowy. Minimalizuje ryzyko wystąpienia rozmaitych schorzeń związanych z układem krążenia. Wspomaga pracę serca i naczyń krwionośnych. 

Biotyna pomaga także w zachowaniu dobrego zdrowia neurologicznego. Z kolei jej brak może powodować szereg objawów, do których należą między innymi: drgawki, upośledzenie koordynacji ruchowej, trudności z pamięcią, koncentracją i wiele innych. Witamina H jest niezbędna w utrzymaniu prawidłowych funkcji psychologicznych. Nasz organizm potrzebuje biotyny do właściwego rozwoju umysłowego i fizycznego. Ponadto witamina ta odgrywa istotną rolę podczas ciąży oraz w okresie karmienia piersią. W tych przypadkach zapotrzebowanie na nią jest naprawdę wysokie. Warto więc zadbać o odpowiednią suplementację. Niedobór biotyny może spowodować poważne wady u rozwijającego się płodu. 

Poza tym witamina H jest konieczna do usprawnienia przemiany materii i przyspiesza wchłanianie witaminy C. Gwarantuje prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Oczywiście, biotyna to też ratunek dla skóry, włosów i paznokci. Dzięki swoim właściwościom hamuje nadmierną produkcję sebum przez gruczoły łojowe, co przekłada się na promienny wygląd skóry. W składzie witaminy H znajdziemy elementy siarki, które są konieczne do odbudowy keratyny, stanowiącej główny budulec włosa. Oprócz tego pielęgnuje i wzmacnia na paznokcie. Biotyna powinna być więc regularnie dostarczana do organizmu.

Zastosowanie biotyny

Biotyna ze względu na swoje drogocenne właściwości znajduje zastosowanie zarówno w medycynie, jak i kosmetyce. Przede wszystkim jest nieocenioną pomocą dla osób chorych na cukrzycę. Dlaczego? Ponieważ witamina H skutecznie obniża poziom glukozy we krwi. Dla diabetyków stanowi podstawę odpowiednio zbilansowanej diety - pozwala cieszyć się dobrym zdrowiem i samopoczuciem. Biotyna wzmacnia także mięśnie i pozwala na pozbycie się dolegliwości bólowych związanych właśnie z tym narządem. O właściwą suplementację witaminą H powinni zadbać również chorzy na tarczycę i trzustkę. Związek ten znacznie polepsza pracę tych organów.

Witamina B7 jest odpowiedzią na problemy związane z naszym wyglądem. Składniki w niej zawarte mają niezwykle korzystny wpływ na kondycję włosów, paznokci i skóry. Biotyna zapobiega nadmiernemu wypadaniu włosów i sprawia, że są one lśniące i mocne. Stymuluje także porost nowych włosów. Przeciwdziała rozdwajaniu paznokci. Trzeba dodać, że witamina H jest bardzo pomocna w leczeniu trądziku. Doskonale odbudowuje skórę oraz zapobiega starzeniu. Regularne przyjmowanie biotyny zmniejsza ryzyko wystąpienia depresji. Jeśli często odczuwamy chandrę, lub czujemy się poirytowani, warto po nią sięgnąć.

[product id="7814, 10938, 12639"]

Niedobór biotyny - przyczyny

Z uwagi na fakt, że biotyna jest wszechobecna w żywności, raczej mało kto cierpi na jej niedobór. Istnieją jednak przypadki, w których konieczna jest suplementacja. Niski poziom witaminy B7 w organizmie będzie zauważalny u osób, które mają problemy z prawidłowym odżywianiem oraz wchłanianiem (choroba alkoholowa). Niedobory biotyny pojawiają się także u osób odżywiających się pozajelitowo, a także u tych, którzy stosują ubogą dietę, pozbawioną wartościowych składników odżywczych. Jak zostało wspomniane, surowe jajka są bogate w awidynę - składnik, który hamuje wchłanianie witaminy H. Z tego względu deficyt związku może wystąpić, gdy w diecie przeważają surowe jajka. Do niedoboru biotyny dochodzi także, gdy w grę wchodzi długotrwała antybiotykoterapia, która jak wiemy, niszczy florę bakteryjną jelit. Brak witaminy B7 w organizmie może powodować również zażywanie leków przeciwdrgawkowych i hormonów steroidowych. 

Objawy niedoboru biotyny

• Problemy skórne (stany zapalne, zmiany łojotokowe, liszaj, łuszczyca).
• Zapalenie spojówek.
• Nadmierne wypadanie włosów.
• Kruche, słabe paznokcie.
• Bóle mięśni.
• Drętwienie kończyn.
• Senność.
• Depresja.
• Stany lękowe.
• Brak apetytu.
• Wymioty.
• Biegunka.

W jakich produktach znajdziemy biotynę?

Gdzie szukać biotyny? To pytanie z pewnością zadaje sobie wiele osób. Związek ten jest obecny nade wszystko w produktach spożywczych. Największą ilość witaminy B7 znajdziemy w mięsie (wołowina, drób, wieprzowina) oraz podrobach (wątróbka wołowa, nerki, żołądek). Jak zdążyliśmy się już dowiedzieć, biotyna znajduje się także w produktach pochodzenia roślinnego. Obfitują w nią nasiona soi, orzechy włoskie, migdały, otręby, a także ciemny ryż, olej rzepakowy i słonecznikowy. Witaminę H znajdziemy w warzywach, takich jak marchewka, pomidor, szpinak, kukurydza, burak czy kalafior. Z kolei do owoców bogatych w biotynę możemy zaliczyć brzoskwinie, grejpfruty, winogrono, melony i arbuzy. Mleko, przetwory mleczne, sery i ryby również zawierają witaminę B7.

[product id="13691, 7298, 9609"]

Ponadto witamina ta występuje również w żółtku jaja kurzego. Przy tym należy wiedzieć, że surowe jaja zawierają także awidynę, czyli białko chroniące przed drobnoustrojami. Po połączeniu z biotyną związek ten może skutecznie utrudnić jej wchłanianie. Gotowanie pozwala wyeliminować niechcianą awidynę, a jednocześnie sprawia, że witamina H staje się łatwo przyswajalna. Oprócz żywności biotyna jest również dostępna w formie suplementów diety. Trzeba mieć na uwadze, że takie kapsułki nie są zamiennikiem prawidłowo zbilansowanej diety, a jedynie stanowią jej uzupełnienie.

Biotyna - jak dawkować?

Normy wystarczającego spożycia biotyny dla konkretnych grup wiekowych wyglądają następująco:

• niemowlęta - 5 - 6 µg,
• dzieci (1-3 lat) - 8 µg,
• dzieci (4-6 lat) - 12 µg,
• dzieci (7-9 lat) - 20 µg,
• młodzież (10-18 lat) - 25 µg,
• dorośli mężczyźni i kobiety - 30 µg,
• kobiety w ciąży - 30 µg,
• kobiety karmiące - 35 µg. 

Podsumowanie

Biotyna jest jedną z ważniejszych witamin w ludzkim organizmie. Ten organiczny związek chemiczny jest konieczny do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego, uczestniczy w tworzeniu protrombiny, czy glukozy. Przyczynia się także do poprawy stanu skóry, włosów i paznokci. Ubytki biotyny w organizmie negatywnie oddziałują na całe ciało. Mogą wystąpić objawy niepożądane, tj. problemy skórne, bóle mięśni, senność, rozdrażnienie i wiele innych. Biotyna znajduje się w żywności - mięsie, podrobach,  a także produktach roślinnych. Warto dostarczać ją z pożywieniem. Oprócz tego możemy przyjmować tę witaminę w formie suplementów diety.