Blog kategorie
Czosnek niedźwiedzi - właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania, przepisy
Kiedy jesteśmy przeziębieni, mamy katar czy uciążliwy kaszel często sięgamy po kilka ząbków czosnku pospolitego. Działa jak naturalny antybiotyk, który szybko rozprawia się z infekcjami górnych dróg oddechowych. Jednak czy kiedykolwiek próbowaliśmy rozprawić się z przeziębieniem za pomocą czosnku niedźwiedziego, który działa równie sprawnie jak jego pospolity kolega?
W jakich sytuacjach używać czosnku niedźwiedziego? Jakie ma właściwości lecznicze i prozdrowotne? Czy wszyscy mogą go używać bez przeszkód? Jak zrobić obłędne pesto z czosnku niedźwiedziego? Sprawdź koniecznie!
Czym jest czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum)?
Czosnek niedźwiedzi jest rośliną, która może osiągnąć nawet od 30 cm do 50 cm wysokości. Najintensywniej rośnie od kwietnia do czerwca. Młode listki powinniśmy zbierać maksymalnie do maja, kiedy zaczyna kwitnąć, nie jest już tak smaczny. Występuje w wilgotnym runie w naszych lasach. Porasta także wilgotne łąki i doliny rzek. Jest jadalny, ale może nam także służyć jako roślina ozdobna, a do tego ma mnóstwo działań prozdrowotnych! W Polsce jest pod ochroną częściową, dlatego roślinę pozyskiwać mogą tylko podmioty, które uzyskały specjalne pozwolenie.
Czosnek niedźwiedzi można również uprawiać na prywatnych plantacjach. Uprawa roślin w domowym ogródku wymaga zacienionego stanowiska oraz wilgotnej gleby. Pędy czosnku niedźwiedziego wybijają na wiosnę przełom marca i kwietnia. Wtedy to pojawiają się pierwsze lancetowate liście. Czosnek niedźwiedzi zimuje dobrze. Okres kwitnienia przypada na czerwiec lub lipiec, w zależności od warunków pogodowych. W okresie wiosennym należy go dodatkowo podlewać. Czosnek niedźwiedzi wykorzystywany jest także jako straszak na owady. Wyglądem przypomina konwalię majową i można go z nią pomylić. Zupełnie nie wygląda jak czosnek pospolity, bo nie wykształca „ząbków”.
Czosnek niedźwiedzi suszony
Liście czosnku niedźwiedziego najlepiej spożywać na świeżo lub przechowywać je w zamrażarce. Czosnek niedźwiedzi suszony traci nieco składników odżywczych, jednak i w takiej formie często przydaje się w kuchni. W smaku i zapachu przypomina czosnek pospolity, jego liście wytwarzają bardzo intensywną woń. Co więcej, można je skroić do sałatek, zrobić z nich pesto albo stosować jako dekorację potraw wraz z natką pietruszki lub zamiast niej.
Właściwości - czosnek niedźwiedzi
Właściwości czosnku niedźwiedziego znane są od setek lat. Liście czosnku niedźwiedziego są bogate w związki siarki (bardzo silne antyoksydanty) oraz kwasy fenolowe. Te pierwsze świetnie wpływają na prawidłowe działanie układu pokarmowego i przyczyniają się do utrzymania prawidłowej flory bakteryjnej w jelitach (w przeciwieństwie do antybiotyków), ponadto wspomagają wydzielanie żółci, a to także zbawiennie wpływa na nasze jelita. Kwasy fenolowe natomiast są niezwykle pomocne podczas infekcji. Syropy z czosnkiem niedźwiedzim pozwalają na łatwiejsze odkrztuszanie wydzieliny.
Składniki zawarte w czosnku niedźwiedzim wpływają również pozytywnie na układ sercowo-naczyniowy i obniżają poziom złego cholesterolu. Co ważne, organizm wspierany czosnkiem niedźwiedzim rzadziej choruje, a w medycynie naturalnej zapobieganie i leczenie niektórych nowotworów jest wspierane tą właśnie rośliną. Pobudza układ odpornościowy do zwalczania komórek nowotworowych. Zawiera mnóstwo mikro oraz makroelementów, m.in. magnez, żelazo, potas, fosfor, witaminę A, C oraz witaminy z grupy B.
Dodatkowo czosnek niedźwiedzi obniża ciśnienie krwi, chroni przed działaniem wolnych rodników, wspomaga wątrobę i zmniejsza ryzyko zakrzepów oraz nadciśnienia a do tego ma silne działanie antybakteryjne i antygrzybicze. Co więcej, wykazuje również działanie przeciwpasożytnicze, dlatego może służyć jako terapia wspomagająca. Podobne właściwości do czosnku pospolitego pozwalają stosować czosnek niedźwiedzi również w przypadku przeziębień i infekcji górnych dróg oddechowych.
Kto nie powinien jeść liści czosnku niedźwiedziego?
Niedźwiedzi czosnek nie powinien być elementem diety osób z chorobą wrzodową dwunastnicy lub żołądka. Co więcej, zanotowano przypadki zatruć roślinami podobnymi, dlatego w trosce o swoje zdrowie nie warto na własną rękę zbierać go w lesie.
Uwaga na zwierzaki domowe!
Czosnek jest trujący dla niektórych ssaków. Szczególnie narażone na zatrucia zarówno czosnkiem niedźwiedzim jak i pospolitym są psy. Co ważne, nie powinniśmy im podawać zarówno czosnku jak i cebuli, ponieważ zawarte w nich tiosiarczany sodu są niezwykle toksyczne dla naszych domowych pupili!
To trzeba wiedzieć!
Chociaż wydawać by się mogło, że rosnący naturalnie czosnek niedźwiedzi można zbierać bez przeszkód, to warto wiedzieć, iż według rozporządzenia Ministra Środowiska z 9 października 2014 r. "W sprawie ochrony gatunkowej roślin", czosnek niedźwiedzi objęty jest ochroną częściową, co oznacza, że może być pozyskiwany w naturalnym środowisku jedynie za zgodą Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Można go jednak prowadzić uprawę czosnku niedźwiedziego na własny użytek poza naturalnymi miescami występowania.
Liście czosnku niedźwiedziego - zastosowanie w kuchni i kosmetyce
Czosnek niedźwiedzi możemy stosować w kuchni, wzbogacając smak potraw, nadaje on aromat sosom, zupom, daniom mięsnym oraz serom. Możemy również wspomagać się nim w leczeniu infekcji ze względu na jego właściwości lecznicze, ale także stosować w postaci maseczek i okładów. Ma niezwykle korzystny wpływ na naszą skórę, paznokcie oraz włosy. Często znajduje się w składzie kosmetyków, ponieważ wspomaga leczenie trądziku i łagodzi stany zapalne.
Zawarta w czosnku niedźwiedzim siarka wykazuje działania prozdrowotne, ponieważ jest głównym składnikiem keratyny, czyli białka naszej skóry, paznokci oraz włosów. Niedobór tego składnika powoduje łamliwość włosów i paznokci, a skóra staje się blada.
Maseczka z czosnku niedźwiedziego na zmiany trądzikowe
Składniki:
- starty czosnek niedźwiedzi - 1 łyżka,
- jogurt naturalny typu greckiego - 1 łyżka,
- dobrej jakości miód - 1 łyżka.
Wykonanie:
Wszystkie składniki dokładnie mieszamy. Gotową miksturę nakładamy na twarz, omijając okolice oczu. Po upływie 15 minut dokładnie myjemy buzię. Stosowanie takiej maseczki zapobiega infekcjom i łagodzi istniejące stany zapalne. Dodatkowo działa łagodząco oraz delikatnie odświeża. Jeżeli jednak borykasz się z ciężkim trądzikiem, koniecznie skonsultuj się z dermatologiem, ponieważ naturalne metody mogą nie być wystarczające.
Ciekawostka
Czosnek niedźwiedzi swoją nazwę wziął stąd, że tuż po wybudzeniu ze snu zimowego, niedźwiedzie chętnie sięgają właśnie po ten smakołyk. Co więcej, w historii czosnkiem niedźwiedzim zajadały się już społeczności łowiecko-zbierackie. Spożywany był również w starożytnym Rzymie oraz swoich fanów znalazł wśród Celtów. Opisywano go wówczas jako niezwykłą roślinę, która miała działanie odtruwające. Uprawiali go także wczesnośredniowieczni Słowianie, a dowodem na to jest fakt, że znaleźć go można w ich grodziskach. O tej niezwykle prozdrowotnej roślinie wspominał również Karol Wielki, a niektórzy uczeni uważali, że czosnek niedźwiedzi jest znacznie skuteczniejszy w leczeniu niż czosnek pospolity.
KUP W NASZYM SKLEPIE
Przepis na pesto z czosnku niedźwiedziego
Pesto z czosnku niedźwiedziego to świetny dodatek do sałatek, sosów, kanapek, zup oraz różnego rodzaju makaronów. Przygotowanie jest bardzo proste. Zobacz przepis!
Składniki:
- czosnek niedźwiedzi świeże liście - 300g,
- parmezan - 100g,
- orzeszki piniowe - 30g,
- 200 ml oliwy z oliwek,
- sól oraz pieprz do smaku.
Przepis:
Dokładnie wyparzyć słoiczek na pesto. Orzeszki podprażyć. Czosnek niedźwiedzi umyć dokładnie pod bieżącą wodą (używamy samych liści rośliny). Pokroić na mniejsze części i przełożyć do blendera. Dodać sól, pieprz, orzeszki i parmezan. Całość należy dokładnie zblendować na gładką pastę. Dalej blednując wlewać stopniowo oliwę. Uzyskane pesto należy przełożyć do słoiczka. Następnie aż do samego przykrycia zalać oliwą. Dzięki temu pesto będzie mogło znacznie dłużej zachować świeżość (około miesiąca). Gotowe pesto przechowywać w lodówce, można także zamrozić. Tak przyrządzona prozdrowotna mikstura może posłużyć nam również do przygotowania obłędnego makaronu z pesto i łososiem.
Błyskawiczny makaron z domowym pesto z czosnku niedźwiedziego
Składniki (porcja dla dwóch osób):
- domowe pesto z czosnku niedźwiedziego (4 łyżki),
- 140g łososia wędzonego w plastrach,
- 1 mała cebula,
- garść pomidorków koktajlowych pokrojonych na ćwiartki,
- suszony czosnek niedźwiedzi do dekoracji - łyżeczka,
- makaron pełnoziarnisty spaghetti lub inny - 250g,
- łyżeczka oliwy z oliwek,
- parmezan tarty - do dekoracji.
Przepis:
Makaron pełnoziarnisty gotujemy według przepisu na opakowaniu. W tym czasie kroimy cebulkę i podsmażamy na łyżeczce oliwy. Kiedy się zeszkli, dodajemy łososia i całość podsmażamy jeszcze przez chwilę. Kiedy makaron się ugotuje, dodajemy go do cebuli i łososia. Następnie dodajemy pesto i pomidorki koktajlowe. Całość mieszamy i ściągamy z ognia. Nakładamy na talerze i dekorujemy parmezanem oraz czosnkiem niedźwiedzim suszonym.
Właściwości prozdrowotne czosnku niedźwiedziego w połączeniu z dawką zdrowego tłuszczu omega 3 z łososia, dawką witamin pochodzących z pomidorków i cebuli oraz błonnika zawartego w pełnoziarnistym makaronie to dla organizmu nie tylko pełnowartościowy, ale niezwykle zdrowy zastrzyk energii. Smacznego!
Podsumowanie
Czosnek niedźwiedzi znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach. Poleca się go zarówno na zmiany trądzikowe jak i na leczenie infekcji. Wspomaga pracę naszego organizmu, podnosi odporność, zapobiega wielu chorobom oraz stosowany jest w medycynie naturalnej. Ze względu na jego właściwości odżywcze i prozdrowotne, powinien częściej pojawić się w naszym jadłospisie (i kosmetyczce), a nasz organizm na pewno nam za to podziękuje. Nie wolno go jednak podawać domowym pupilom, ponieważ wykazuje w stosunku do ich organizmów działanie toksyczne.
