Inhalacje na zatoki, rodzaje

Inhalacje to jedna z najstarszych, a zarazem najskuteczniejszych metod leczenia infekcji dróg oddechowych. Polega na wdychaniu gorącej pary z wód mineralnych, roztworów leków, aerozoli, a także ziół i olejków eterycznych. Prawidłowo wykonany zabieg inhalacji pomaga udrożnić zatkany nos, rozrzedza zalegającą wydzielinę i ułatwia jej odkrztuszanie. Leczenie wziewne szczególnie zalecane jest podczas przeziębienia, zapalenia oskrzeli oraz zapalenia zatok. Przynosi także ulgę osobom borykającym się z alergią i astmą. Inhalacje mogą być wykonywane niemowląt i dzieci oraz u osób starszych. Można je przeprowadzać przy użyciu specjalnego urządzenia - nebulizatora lub w warunkach domowych, bez użycia dodatkowego sprzętu. 

Jakie są rodzaje inhalatorów? Czym inhalować na katar, zatoki i kaszel? Jak prawidłowo zrobić inhalację? Na te i wiele innych pytań odpowiemy w poniższym poradniku!

Czym jest inhalacja?

Inhalacja to prosty zabieg, polegający na podaniu płynnego środka leczniczego bezpośrednio do dróg oddechowych, poprzez wdychanie gorącej pary. Leczenie wziewne pomaga pozbyć się dokuczliwych objawów infekcji oraz ułatwia funkcjonowanie w czasie choroby. Środki przeznaczone do nebulizacji przybierają płynną formę.

Podstawowym środkiem stosowanym do inhalacji jest oczywiście sól fizjologiczna, która oprócz tego, że łagodzi uciążliwe objawy przeziębienia, pomaga również w rozrzedzeniu zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny i ułatwia jej usuwanie. Do wykonania inhalacji wykorzystywane są także leki o działaniu wykrztuśnym, rozszerzającym oskrzela, a także olejki eteryczne. Preparaty dostępne bez recepty zwykle oparte są na ekstraktach ziołowych, które wyróżniają się wysoką skutecznością.

Wskazania do przeprowadzenia inhalacji

Zabieg inhalacji okazuje się być bardzo pomocny zarówno w leczeniu przeziębienia, jak i poważniejszych schorzeń. Podstawowe wskazania do nebulizacji to: nieżyt nosa (okresowy bądź alergiczny), stany zapalne gardła i krtani, zapalenie zatok przynosowych, choroba astmy o różnym podłożu, zapalenie oskrzeli, płuc, przewlekła obturacyjna choroba płuc, a także mukowiscydoza.

Inhalację powinny regularnie przeprowadzać osoby pracujące w trudnych warunkach - narażone na wdychanie zanieczyszczeń oraz spalin. Taki zabieg jest wskazany również dla osób, które nadwyrężają drogi oddechowe, czyli nauczycieli, wykładowców. Nebulizacja to również dobry sposób na pozbycie się kaszlu palacza.

Na jakiej zasadzie działa inhalator?

Inhalator, inaczej nazywany nebulizatorem, to niewielkie urządzenie, którego zadaniem jest zmiana płynnego leku w parę wodną lub aerozol. Choć pojęcia inhalator i nebulizator są stosowane zamiennie, tak naprawdę oznaczają co innego. Nebulizacja to wdychanie mgiełki, zawierającej cząsteczki leku o różnych wielkościach. Natomiast inhalacja to wdychanie pary wodnej. Ulatniająca się mgiełka jest dostarczana do dróg oddechowych pacjenta wraz z wdychanym powietrzem.

Od wielkości cząsteczek podanego środka leczniczego zależy obszar ich działania. Cząsteczki o większe niż 8 µm zostają wchłaniane w górnych drogach oddechowych. Z kolei te o wielkości od 5 do 8 µm docierają do tchawicy i oskrzeli. Cząsteczki oscylujące w granicach 2-5 µm trafiają do oskrzeli i oskrzelików płucnych, zaś te do 3 µm ulegają wchłanianiu w pęcherzykach płucnych.

Podstawowe rodzaje inhalatorów

W obecnych czasach większość inhalatorów jest wyposażona w nebulizator, co umożliwia wykonanie skutecznego zabiegu medycznego. W ofercie handlowej dostępnych jest kilka rodzajów inhalatorów.

Pierwszym z nich jest inhalator ultradźwiękowy. Tego typu sprzęt zamienia środek leczniczy w mgiełkę pod wpływem ultradźwięków. Wielkość cząsteczek nie przekracza 5 µm. Pracuje cicho i jest wygodny w użytkowaniu, jednak ze względu na wysoką temperaturę działania nie nadaje się do podawania antybiotyków.

Kolejnym rodzajem są inhalatory pneumatyczne. Tego typu sprzęt występuje zazwyczaj razem z nebulizatorem. Inhalatory pneumatyczne nadają się do podawania każdego rodzaju leków. Zachęcają przede wszystkim niską ceną, lecz trzeba mieć na uwadze, że są dość głośne w użytkowaniu, przez co mogą nie nadawać się dla dziecka.

Inhalatory membranowo-siateczkowe są niezwykle wygodne w użytkowaniu, ciche i bardzo małe. Niestety, są również nieco droższe od wcześniej wymienionych urządzeń. Szczególnie polecane są dla osób cierpiących na choroby przewlekłe.

Ostatnim rodzajem inhalatorów są inhalatory kieszonkowe. Jak sama nazwa wskazuje, wyróżniają się małymi rozmiarami. W przeciwieństwie do pozostałych modeli, te zawierają już gotowy lek. 

Jak zrobić inhalacje na katar?

Katar to niewątpliwie jeden z najczęstszych objawów infekcji dróg oddechowych. Nadmierna ilość wydzieliny w jamie nosa powoduje jego niedrożność oraz prowadzi do osłabienia, a nawet utraty smaku i węchu. W takiej sytuacji ulgę przynosi leczenie wziewne.

Najlepszym sposobem na pozbycie się nieżytu nosa są inhalacje z dodatkiem ziół lub olejków eterycznych. Zioła takie jak rumianek, mięta, tymianek czy majeranek mają właściwości odkażające, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Ponadto są bardzo dobrze przyswajalne przez organizm oraz nie wywołują reakcji alergicznych. Bez obaw można je stosować dłuższy czas. Aby przygotować domową inhalację w pierwszej kolejności należy zaparzyć zioła zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Gdy będą już gotowe, wystarczy pochylić się nad naczyniem i wdychać parę. Dla uzyskania lepszych efektów można przykryć głowę ręcznikiem.

Rewelacyjnym sposobem na katar są inhalacje na bazie olejków eterycznych. W tym przypadku najlepsze właściwości wykazuje olejek eukaliptusowy. Pozyskiwany jest ze świeżych liści drzewa eukaliptusowego. Specyfik ten charakteryzuje się silnym działaniem przeciwwirusowym, przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybicznym. Doskonale rozrzedza zalegającą wydzielinę, a co za tym idzie - ułatwia oddychanie. Ma także właściwości rozgrzewające oraz pobudza system immunologiczny organizmu. Jak stosować olejek eukaliptusowy? Kilka kropli olejku eterycznego należy dodać do miski w gorącą wodą, a następnie pochylić się i wdychać opary. Katar wirusowy można skrócić także wziewami z soli fizjologicznej.

[product id="6878"]

Inhalacje na zatoki

Zapalenie zatok to obecnie dość powszechne schorzenie. Choroba ta rozwija się w wyniku nieprawidłowego przepływu powietrza do zatok przynosowych. Jest częstym powikłaniem nieleczonego nieżytu nosa. Może mieć podłoże wirusowe lub bakteryjne. Zapaleniu zatok towarzyszą dolegliwości, tj. ból głowy, uczucie rozpierania na twarzy, spływająca wydzielina po tylnej ścianie gardła, zatkany nos.

W przypadku inhalacji na zatoki warto sięgnąć przede wszystkim po olejki eteryczne. Dobrym wyborem będzie olejek eukaliptusowy, sosnowy, kamforowy, lawendowy, miętowy,  rozmarynowy, z drzewa herbacianego lub z bazylii. Każdy ze specyfików charakteryzuje się wysoką skutecznością. Kilka kropel olejku możemy dodać zarówno do gorącej wody, przygotowując tzw. "parówkę", jak i inhalatora.

[product id="12868, 6900, 6896"]

Warto mieć na uwadze, że niektóre z olejków eterycznych nie mogą być stosowane przez małe dzieci, kobiety w ciąży oraz osoby cierpiące na ostre lub przewlekłe zakażenia dróg oddechowych, a także niewydolność krążeniową, dlatego kwestię tę należy skonsultować ze specjalistą. Kłopoty z zatokami najczęściej pojawiają się w okresie jesienno-zimowym. W tym szczególnym czasie warto zadbać o nakrycie głowy. W przeciwnym razie inhalacje mogą nie przynieść oczekiwanego efektu.

Inhalacje na kaszel

Kaszel to podstawowy objaw chorób układu oddechowego. Wyjątkowo męczący jest suchy kaszel, ponieważ ma on charakter napadowy. Nieleczony potrafi trwać tygodniami. Kaszel mokry to następstwo suchego kaszlu. Towarzyszy mu wykrztuszanie flegmistej wydzieliny, dzięki czemu drogi oddechowe mogą się oczyszczać.

Domowe inhalacje to jedna z najskuteczniejszych metod na kaszel. Przy czym należy wiedzieć, że inne środki sprawdzą się w przypadku suchego i mokrego kaszlu. Jeśli chory boryka się z kaszlem napadowym warto zadbać o nawilżenie śluzówki. W takiej sytuacji warto sięgnąć po sól fizjologiczną. Jest ona w pełni bezpieczna dla organizmu. Roztwór z soli fizjologicznej zapobiega wysuszaniu śluzówki, a tym samym ogranicza ryzyko wystąpienia duszących ataków. W przypadku suchego kaszlu można również zastosować zioła tj. rumianek, rozmaryn, szałwia.

Na kaszel mokry najlepiej sprawdzą się środki lecznicze ułatwiające odkrztuszanie. Znaczną ulgę przynosi olejek sosnowy, który okazuje się być niezwykle skuteczny w rozrzedzaniu wydzieliny. Ponadto rozszerza naczynia krwionośne, co eliminuje trudności w oddychaniu. Należy zwrócić uwagę również na tymianek. To zioło ma właściwości przeciwbakteryjne, antyseptyczne, rozkurczające i wykrztuśne. W leczeniu kaszlu produktywnego skuteczny będzie koper włoski. Podobnie jak tymianek, ma on działanie wykrztuśne, a także przeciwgorączkowe i regenerujące.

Czym inhalować niemowlęta i dzieci?

Zabieg inhalacji u niemowląt i dzieci wykonuje się zarówno podczas poważniejszych infekcji, jak i w celu nawilżenia dróg oddechowych (szczególnie zimą, gdy powietrze w domu jest suche). Nebulizację u najmłodszych najlepiej wykonywać przy użyciu soli fizjologicznej. Substancja ta jest w pełni bezpieczna i nie wywołuje żadnych reakcji alergicznych. Ma właściwości silnie nawilżające i łagodzące. Roztwór z soli fizjologicznej jest pomocny w rozrzedzaniu zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny. Za pomocą inhalatora można podać maluchowi leki zalecone przez lekarza specjalistę. Bez wątpienia to spore udogodnienie dla rodziców. Jeśli dziecko jest starsze można sięgnąć po olejki eteryczne. Bezpiecznym wyborem będzie olejek lawendowy, rozmarynowy, szałwiowy oraz eukaliptusowy.

Inhalację u najmłodszych wykonuje się w łatwy sposób. Wystarczy wlać płyn do specjalnego dozownika, w który wyposażony jest każdy nebulizator. Następnie maseczkę przykładamy do twarzy malucha. Zabieg ten powinien trwać od 5 do 10 minut i powinien być wykonywany nie więcej niż 2 razy dziennie. Można go przeprowadzać, gdy dziecko zaśnie, a dokładniej pod koniec drzemki. Należy pamiętać, że po każdej inhalacji trzeba opukać jego plecki.

Jak prawidłowo wykonać inhalację?

Oprócz doboru odpowiednich środków leczniczych oraz specjalnego urządzenia równie ważna jest prawidłowa technika wykonywania zabiegu. Inhalację powinno się przeprowadzać w pozycji siedzącej lub półsiedzącej, oczywiście o ile jest to możliwe. Ważne, by głowa była lekko odchylona do tyłu, dzięki czemu cząsteczki leku szybciej trafią do miejsca docelowego. Podczas inhalacji warto robić głębokie wdechy ustami, gdyż to zwiększy skuteczność terapii wziewnej. Zabieg inhalacji u osób dorosłych można przeprowadzać 2-3 razy dziennie. Inhalować należy przez około 10-20 minut.

Podsumowanie

Inhalacje to wciąż popularny sposób na walkę z uciążliwymi objawami przeziębienia i nie tylko. Wdychanie leczniczych oparów pomaga udrożnić oddechowe, a co za tym idzie poprawia ogólne samopoczucie. Zabiegi inhalacji mogą być także wykonywane profilaktycznie. Klasycznym sposobem na przeprowadzenie inhalacji jest tzw. "parówka". Do tego celu sprawdzą się także specjalne urządzenia, czyli inhalatory. Cząsteczki leku trafiają bezpośrednio do miejsca, gdzie rozwija się stan zapalny. Inhalować możemy z dodatkiem odpowiednich preparatów o działaniu nawilżającym, przeciwzapalnym i łagodzącym. Do inhalacji na katar możemy wybrać rumianek, miętę, tymianek bądź olejek eukaliptusowy. Na zatoki dobrze sprawdzi się olejek lawendowy, sosnowy, czy kamforowy. Na kaszel suchy zalecana jest sól fizjologiczna, zaś na mokry olejek sosnowy i koper włoski. Inhalacje mogą być przeprowadzone u osób w każdym wieku. Są całkowicie bezpieczne, nie obciążają wątroby ani żołądka.