Len

Len

Len to roślina o znanych licznych walorach prozdrowotnych. Przez wielu zaliczany jest do kategorii Superfoods ponieważ coraz więcej badań naukowych wskazuje na jego wyjątkowe korzyści zdrowotne. Len zwyczajny (Linum usitatissimum) należy do najstarszych roślin uprawnych. Jego dobroczynne właściwości ceniono już w starożytności. Obecnie najczęściej wykorzystuje się go w medycynie i kosmetologii.

Istnieją jego dwa rodzaje: len złoty i len brązowy. Obydwa rodzaje są bogate w cenne składniki odżywcze. Ponadto, podobnie jak wiele nasion, len, a dokładnie zmielony len ma lekko łagodny, orzechowy smak. Dzięki temu idealnie nadaje się do dodawania zarówno do słodkich, jak i pikantnych potraw.

Len Właściwości

Len posiada cenne walory lecznicze. Roślina ta jest niezastąpiona w leczeniu schorzeń żołądka oraz jelit. Działa osłonnie, wzmaga ruchy perystaltyczne jelit, pomaga przy nadkwasocie żołądka i chorobie wrzodowej. Jest naturalnym środkiem pomocnym w leczeniu podrażnień błony śluzowej, które wywołały między innymi leki. Działa przeciwbólowo w przypadku bólów żołądka. Jest pomocny w biegunkach i zaparciach. Jest również polecany w chorobach dróg moczowych i pęcherza moczowego. Działa z zewnątrz, stosuje się go leczenia stanów zapalnych skóry, problemów dermatologicznych, owrzodzeń czy oparzeń. Wykorzystywany jest również do leczenia chorób układu oddechowego - rozedmy płuc, zapalenia oskrzeli czy chronicznego kaszlu. Len posiada również cenne właściwości, które są pomocne przy walce z nowotworami, działa wówczas wzmacniająco na organizm. Systematyczne spożywanie nasion lnu obniża poziom cholesterolu we krwi. Roślina ta skutecznie zapobiega miażdżycy.

Nasiona lnu zawierają związki śluzowe, białka, sterole, kwasy organiczne (m.in. askorbinowy), enzymy, sole mineralne (m.in. magnezu, cynku, żelaza). Przede wszystkim jednak są zasobne w olej, który zawiera glicerydy kwasów nienasyconych (m.in. linolenowego, linolowego), nieco mniej glicerydów kwasów nasyconych oraz fitosterole i witaminę E.

Nasiona lnu są dobrym środkiem przeciwkaszlowym, skutecznym również na chrypkę czy w zapaleniu oskrzeli. Śluz z nasion lnu łagodzi odruch bezproduktywnego kaszlu (suchego), natomiast w kaszlu mokrym ułatwia oczyszczenie oskrzeli z zalegającej w nich wydzieliny. Len pomaga także w chorobach skórnych, leczeniu oparzeń i odmrożeń. Olej lniany przyspiesza regenerację naskórka i błon śluzowych.

Len brązowy a len złoty

Brązowy len uprawiany jest głownie w Kanadzie. Brązowe nasiona lnu zawierają 44% oleju, gdzie 59% zawartości oleju stanowią kwasy tłuszczowe omega-3 lub kwas alfa-linolenowy (ALA). Jedna łyżka stołowa nasion daje organizmowi aż 2,5 grama ALA. Brązowe nasiona lnu zawierają również dużą ilość tłuszczu, kalorii, białka i są bogatym źródłem lignanów, które są fitohormonami (zdrowymi dla serca składnikami odżywczymi). Spożywanie brązowych nasion lnu powoduje zmniejszenie apetytu na cukier, pomaga w utracie wagi, a nawet działa wspomagająco w trakcie walki z rakiem. Nasiona lnu brązowego są ogólnie dostępne w sklepach spożywczych, w wersji mielonej lub w postaci pełnoziarnistej. Cechuje je delikatny orzechowy smak.

Len złoty uprawiany jest na większą skalę w Stanach Zjednoczonych, na preriach Dakoty Północnej. Nasiona lnu złotego składają się z 43 do 44% oleju. Połowa tej wartości stanowi kwas tłuszczowy omega-3 bądź kwas alfa-linolenowy. Jedna łyżka tej rośliny daje więc 2,1 grama ALA. Kwas alfa-linolenowy jest ważny w zapobieganiu chorobom serca i naczyń krwionośnych, a także przy ich leczeniu. Złoty len posiada również zdrową, zbilansowaną ilość tłuszczu, kalorii i białka. Nasiona te są również bogatym źródłem lignanów, których zawierają około siedem razy więcej niż nasiona sezamu.

Nasiona lnu złotego zawierają mniej tłuszczu i kalorii niż brązowe nasiona. Zaobserwowano jednak, że złote nasiona lnu mają wyższą zawartość białka. Zwykle jest trudniej kupić ten pierwszy rodzaj, ponieważ są one najczęściej dostępne w sklepach ze zdrową żywnością i to jako pełne ziarno. Do wielu potraw i przepisów łatwiej jest włączyć len złoty, ponieważ jego kolor się nie wyróżnia i można go przemycić nawet w posiłkach dla najmłodszych. Dowody z przeprowadzonych badań porównawczych tych dwóch rodzajów nasion lnu wskazują jednak na równość odżywczą brązowego i złotego lnu.

Siemię lniane znane jest przede wszystkim z leczniczego i osłaniającego działania w chorobie wrzodowej. Zawarte w nasionach śluzy powlekają błony śluzowe przełyku, żołądka i częściowo dwunastnicy, chroniąc je przed agresywnym kwasem solnym i zmniejszając stan zapalny. Śluz z lnu jest dość odporny na czynniki hydrolizujące i długo nie zmienia lepkości. W ten sposób wspomaga leczenie choroby wrzodowej i doraźnie łagodzi dolegliwości z nią związane – ból, pieczenie, zgagę.

Len w kuchni

Len nie tylko dodaje smaku, ale działa również od wewnątrz chroniąc układ pokarmowy i wspomagając jego pracę. Można go stosować w postaci sproszkowanej do posypywania potraw czy jeść sproszkowany len zmieszany z jogurtem albo wodą. Bardziej popularne jest jednak zalanie nasion lnu wodą do powstania gęstej galarety. Taką galaretkę można odsączyć od nasion i wykorzystać na dwa sposoby: zjeść, aby organizm wchłonął cenne składniki odżywcze, albo nałożyć na włosy w postaci maseczki.

Len można spożywać w formie kiełków – będą doskonałym źródłem dobroczynnej lecytyny, witamin, minerałów. Te małe roślinki zawierają składniki łatwo przyswajalne przez nasz organizm. Możemy je wyhodować w kiełkownicy albo na talerzu wyłożonym gazą lub watą. Nasiona regularnie podlewamy (spód powinien być cały czas wilgotny). Będą dodatkiem do kanapki, sałatki i drugiego dania.

Potrawy urozmaicą lniane płatki – taka forma siemienia zwiększa dostępność substancji odżywczych obecnych w nasionach i pozwala przyswoić całe ich bogactwo. Płatki lniane można stosować jak owsiane. Są świetne do dań śniadaniowych, jogurtu, ciast, wypieku pieczywa, sosów i potraw mącznych.

Olej z nasion lnu można natomiast stosować jako dodatek na zimno do gotowania np. polewania sałatek albo jako olej do olejowania włosów czy natłuszczania skóry w celu jej nawilżenia i regeneracji. Popularne są też opatrunki z lnu dostępne w aptekach. Przeznaczone są na trudno gojące się rany przez to, że len wykazuje właściwości lepsze w gojeniu i nawilżaniu ran niż inne środki.

Len w kosmetyce

Nienasycone kwasy tłuszczowe zawarte w oleju lnianym zapobiegają utracie wody przez zewnętrzne warstwy skóry i utrzymują optymalny poziom jej nawilżenia. Witamina E wpływa na poprawę bariery lipidowej naskórka, zabezpiecza przed powstaniem stresu oksydacyjnego i przedwczesnym starzeniem się naskórka, a skóra jest bardziej odporna na utratę wilgoci i dłużej zachowuje elastyczność.

Olej lniany i kosmetyki z jego są odpowiednie również dla cery tłustej – pomagają uregulować poziom wydzielanego sebum, zapobiegają zatykaniu się porów i powstawaniu zaskórników, zaś zawarte w oleju kwasy tłuszczowe aktywują naturalną ochronę skóry przed promieniowaniem UV i zapobiegają oparzeniom słonecznym.

Len wzmacnia również włosy - dzięki witaminom i minerałom zawartym w nasionach lnu i oleju lnianym skóra głowy jest dobrze odżywiona, a kwasy tłuszczowe zapewniają jej właściwy stopień nawilżenia. Po olejowaniu suchych, zniszczonych włosów stają się one doskonale nawilżone, sprężyste i miękkie.

Przykłady dań z wykorzystaniem Lnu:

• Ciasteczka z mielonym lnem
• Kanapki z pastą jajeczną, suszonymi pomidorami i oliwkami
• Makaron gryczany na mleku z rodzynkami i pomarańczą z lnem
• Wegańskie ciasto kukurydziane z morelami i lnem
• Zapiekanka z tofu i warzywami z mielonym lnem

W naszym sklepie "Delikatesy z Natury" odnajdziesz Len Brązowy i Len Złoty najwyższej jakości uznanych producentów. Sprawdź naszą ofertę już dziś!