Serwatka — czym jest? Na co pomaga? Właściwości

Wykorzystywana w kuchni reguluje trawienie, przyczynia się do podnoszenia odporności organizmu i działa m.in. przeciwwirusowo i przeciwgrzybiczo. W przemyśle kosmetycznym natomiast sprawdza się świetnie jako krem lub żel nawilżający, wygładzający i odmładzający... a jest tylko produktem ubocznym powstającym podczas produkcji serów. Czym dokładnie jest serwatka i dlaczego nie warto traktować jej jako odpad? Sprawdź!

Czym jest serwatka?

Serwatka jest produktem, który powstaje w procesie wyrobu serów. Możemy wyróżnić serwatkę kwaśną oraz podpuszczkową. Ta pierwsza jest produktem ubocznym powstałym podczas wytwarzania twarogu, druga natomiast powstaje gdy produkuje się sery miękkie oraz twarde.

Serwatkę stosuje się również w żywieniu zwierząt gospodarskich. Niestety, zdarza się też, że zostaje ona w niepoprawny sposób utylizowana, np. trafia do rzek. Takie postępowanie bardzo obciąża nasz ekosystem.

Obecne technologie pozwalają na pozyskiwanie odpowiednio wyizolowanych białek za sprawą ultrafiltracji oraz wymiany jonowej. To sprawia, iż serwatka może być wykorzystywana nie tylko w codziennej diecie, ale również w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym. Białka serwetkowe należą do tych najbardziej odżywczych, są dobrze przyswajalne i z łatwością trawione przez nasz organizm.

Serwatka naturalna a serwatka w proszku

Sproszkowaną formę serwatki stosuje się do produkcji m.in. lodów, serków topionych, ale też niektórych słodyczy w czekoladzie. Serwatka w proszku, czyli odwodniona zawiera 95% suchej masy. Posiada ona obniżoną wartość odżywczą, ponieważ wysoka temperatura suszenia sprawia, iż białka serwatkowe ulegają denaturacji.

Właściwości i wartości odżywcze serwatki

Serwatka zawiera sporą ilość witaminy C, A oraz wiele witamin z grupy B. To źródło żelaza, fosforu, jodu, magnezu, a także wapnia i potasu. Wpływa dobroczynnie na nasz organizm, obniżając poziom złego cholesterolu, a także ciśnienia tętniczego krwi.

Zawarta w serwatce laktoferyna (białko) poprawia funkcjonowanie naszego układu odpornościowego i wykazuje wiele dodatkowych działań prozdrowotnych m.in. działanie przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe, przeciwpasożytnicze i przeciwutleniające. Co więcej, serwatka w diecie wiąże jony żelaza i wapnia.

Białko po wyizolowaniu służy jako dodatek do chudych jogurtów i odtłuszczonego mleka. Stosowane jest również w produkcji preparatów dla dzieci i niemowląt oraz w przemyśle kosmetycznym.

Dzięki zawartości takich aminokwasów jak metionina i cysteina, spożywanie serwatki może uchronić nas przed wieloma nowotworami, a także zabezpieczyć przed działaniem wolnych rodników.

Serwatka jest źródłem bakterii kwasu mlekowego, a to naturalny probiotyk, który utrzymuje w odpowiedniej równowadze naszą florę bakteryjną. Kwas mlekowy wykorzystywany jest też w ginekologii, dermatologii i wielu innych dziedzinach medycyny.

Ten nieoceniony dla naszego zdrowia płyn charakteryzuje się również obecnością albuminy w składzie, a te wspomagają białe krwinki w walce z infekcjami. Z kolei immunoglobuliny wpływają korzystnie na nasz układ immunologiczny. Zawartość peptyd pomaga odpowiednio działać naszemu układowi nerwowemu oraz utrzymuje serce w dobrej kondycji, a beta-laktoglobulina jest sprawdzonym sposobem w walce z marskością wątroby. 

Na tym jednak nie kończą się prozdrowotne właściwości serwatki. Jej spożywanie może złagodzić objawy dny moczanowej. Sprawdzi się także u osób borykających się z problemami skórnymi. Stosowanie wyizolowanych białek jest wykorzystywane podczas prowadzenia terapii, która wspomaga leczenie HIV. Pozwalają one utrzymać wagę ciała i lepiej znieść procesy leczenia.

Serwatka to doskonały sposób na niwelowanie bólu, np. po oparzeniach. W celu uśmierzenia dolegliwości możemy zrobić okłady lub namoczyć bolącą część ciała w serwatce. Właściwości serwatki przyczyniają się również do zmniejszenia ryzyka choroby Parkinsona.

Takiego rodzaju produkty, szczególnie w wersji sproszkowanej są odpowiednie do suplementacji dla sportowców i nie tylko! Warto jednak przed zakupem sprawdzać skład izolatów.

Serwatka sprawdza się również podczas leczenia wrzodów żołądka i przy odchudzaniu. Zawarty w niej kwas mlekowy usprawnia działanie naszego przewodu pokarmowego, a wapń zapewnia odpowiednią pracę naszego układu nerwowego.

Serwatka w proszku może być zdrowym urozmaiceniem naszej codziennej diety, jednak zawsze sprawdzajmy, czy wybrany przez nas produkt jest wartościowy, bo tylko taki będzie bogaty w wysokiej jakości białko, które jest niezwykle potrzebne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu.

Ze względu na to, iż coraz więcej osób ogranicza w diecie mięso, zarówno ze względów zdrowotnych jak i światopoglądowych, spożywanie produktów zawierających białko serwatki może skutecznie zaspokoić dzienne zapotrzebowanie na ten składnik u osób trenujących lub podejmujących w inny sposób intensywny wysiłek fizyczny.

Co ciekawe, w 100 gramach naturalnej serwatki znajdziemy niecałe 30 kcal!

[product id="10888"]

Zastosowanie

Serwatkę wykorzystuje się m.in. do produkcji napojów mlecznych, a w domowej kuchni możemy użyć jej do stworzenia pełnowartościowych posiłków. W jaki sposób możemy wprowadzić ten niezwykle zdrowy płyn do swojej diety?

Serwatkę możemy zmiksować z ulubionymi owocami i wypić w formie koktajlu na drugie śniadanie (zarówno tę płynną jak i w postaci proszku). Aby złagodzić jej wyrazisty smak, warto dodać odrobinę erytrytolu lub naturalnego miodu. To również świetny pomysł na dodatek do ciast czy nawet gofrów i naleśników!

Innym ciekawym pomysłem jest zrobienie pysznej kremowej zupy z marchwi i serwatki lub dodanie jej do mięs, np. marynowanie w serwatce steków, kotletów czy kurczaka.

Serwatka, która powstała w wyniku produkcji sera twarogowego jest kwaśna w smaku, dlatego możemy wykorzystać ją również jako zakwas do zup, np. żurku lub jako zastępstwo za zakwas żytni do domowego chleba. Może być także stosowana jako dodatek do kiszonych warzyw. Dodajmy odrobinę serwatki do słoików z kapustą czy ogórkami, a efekt końcowy będzie oszałamiający!

Domowe naleśniki
Składniki:

400 g mąki pszennej,
2 łyżki cukru lub erytrytolu,
2 łyżeczki proszku do pieczenia,
0,5 l serwatki,
2 jajka,
120 ml mleka.
Wszystkie składniki dokładnie miksujemy. Naleśniki smażymy na średnim ogniu z dodatkiem tłuszczu. Podajemy z ulubionymi dodatkami. Smacznego!

Marchewkowa zupa krem
Składniki:

1 kg marchwi,
1 duża cebula,
2 łyżki oliwy z oliwek,
1 łyżeczka kurkumy,
1/2 łyżeczki kminu rzymskiego,
1/2 limonki
1,5 litra serwatki,
sól i pieprz do smaku.

Cebulkę kroimy w piórka i szklimy na oliwie z oliwek. Marchew kroimy na mniejsze kawałki. Na przysmażoną cebulkę wrzucamy marchew i przyprawy. Smażymy ok. 5 minut. Dodajemy startą skórkę limonki oraz sok. Wlewamy serwatkę. Gotujemy jeszcze ok. 20-30 minut. Ugotowaną zupę dokładnie blendujemy i gotowe!

Białka serwatki w kosmetyce

Co ciekawe, serwatka wpływa również zbawiennie na wygląd naszych włosów. Płukanki na jej bazie to sposób na nawilżenie przesuszonych kosmyków. Z kolei tonik z wykorzystaniem białek serwatkowych to świetny pomysł na poprawienie kondycji naszej cery.

Podsumowanie

Badania nad właściwościami serwatki są ciągle prowadzone, jednak nie ulega wątpliwości, że działa ona prozdrowotnie, przyczynia się do poprawy kondycji naszej skóry, skutecznie ją nawilża i regeneruje. 

Dodatkowo nie powinno zabraknąć jej w naszej diecie. Jest bogata w witaminy i sole mineralne (zawiera m.in. wapń, witaminy z grupy B, jod i wiele innych), poprawia kondycję jelit, pomaga w odchudzaniu i w walce z wieloma dolegliwościami zdrowotnymi, a niektórym z nich może nawet zapobiegać!

Pamiętaj jednak, iż nasze porady nie zastąpią wizyty u specjalisty, dlatego, jeżeli obserwujesz u siebie jakiekolwiek niepokojące objawy chorobowe, koniecznie zasięgnij porady lekarza.