Jak podnieść odporność organizmu?

Organizm każdego człowieka - dziecka, dorosłego i seniora - wyposażony został przez Matkę Naturę w niezwykle skomplikowany system zabezpieczający przed rozwojem infekcji spowodowanych czynnikami chorobotwórczymi. System ten nosi nazwę układu odpornościowego i składa się z szeregu powiązanych ze sobą zjawisk. Niestety, nawet u młodych i wydawałoby się, zdrowych osób, łatwo można go zaburzyć nieodpowiednią dietą czy stylem życia.

Istnieją jednak pewne naturalne sposoby na wzmocnienie odporności. Wykazują one bardzo dobrą skuteczność, której nie uzyskasz za pomocą preparatów dostępnych w aptece. Trzeba tylko pamiętać, że wzmacnianie odporności jest procesem, który nie przynosi efektów już na drugi dzień - wymaga systematyczności i czasu. Jak więc wzmocnić swoją odporność? Jak wspomóc pracę układu odpornościowego za pomocą najprostszych metod? Przeczytaj - zapraszamy do lektury.

Czym jest i jak działa układ odpornościowy?

Układ immunologiczny jest bardzo skomplikowanym systemem złożonym z wyspecjalizowanych komórek, tkanek i organów wewnętrznych, a jego rolą jest wykrywanie i neutralizacja czynników chorobotwórczych - wirusów, bakterii, grzybów oraz pasożytów. Każdy z nas ma dwa rodzaje odporności - swoistą i nieswoistą. Wyjaśnimy teraz w paru słowach, na czym polega każda z nich.

Odporność swoista to ta, która opiera się na reakcji organizmu na konkretny rodzaj czynnika chorobotwórczego, czyli patogenu. Reakcja ta może polegać na wytwarzaniu przez organizm tak zwanych komórek odpornościowych, czyli limfocytów B (powstają w szpiku kostnym) i limfocytów T (dojrzewają w grasicy). Rolą limfocytów B jest wykrywanie antygenów i wytwarzanie specyficznych przeciwciał. Limfocyty T natomiast zapewniają odpowiedź komórkową skierowaną przeciwko patogenom.

Drugim rodzajem jest odporność nieswoista, czyli bierna. Nie jest skierowana przeciwko konkretnemu rodzajowi patogenu. Jak sama nazwa wskazuje - jest bierna, a więc nie polega na aktywnym działaniu ustroju, nie zapewnia nam również pamięci immunologicznej. To taka pierwsza linia obrony przed wniknięciem drobnoustroju do organizmu, na którą składają się skóra, błony śluzowe układu oddechowego, pokarmowego i moczowo - płciowego oraz wydzieliny ustrojowe. Ten rodzaj odporności obejmuje również mechanizmy zapewniające natychmiastowe usunięcie patogenu, który wtargnął do wnętrza organizmu, lecz nie zaatakował jeszcze jego komórek - są to między innymi kaszel, kichanie, łzawienie, wymioty, biegunka, zwiększone wydzielania śluzu (np. z dróg oddechowych). Kolejną składową są bariery chemiczne - enzymy obecne w ślinie, kwasy żołądkowe, kwasy tłuszczowe wydzielane przez skórę i inne.

Wszystkie te czynniki mają za zadanie uniemożliwienie patogenom wniknięcia do ustroju, a jeśli już do tego dojdzie - ich rozpoznanie, zaatakowanie i usunięcie, a następnie wytworzenie przeciwko nim odporności. Co jednak zrobić, gdy łapiemy infekcję za infekcją i wciąż leczymy się antybiotykami?

Jak wzmocnić odporność?

Układ immunologiczny jest wysoce złożony, a więc efektywne dbanie o jego prawidłowe funkcjonowanie jest przedsięwzięciem dość żmudnym. Warto jednak podjąć wyzwanie dla własnego dobrego zdrowia i samopoczucia. Dzięki kilku zmianom w codziennej rutynie poprawimy funkcjonowanie układu odpornościowego, stając się lepiej chronionymi przed infekcjami wirusowymi, bakteryjnymi, grzybiczymi i pasożytniczymi. Oto więc szczegóły.

Dieta

Naszą odporność warto zacząć wzmacniać odpowiednio zbilansowaną dietą bogatą w witaminy, makro- i mikroelementy oraz przeciwutleniacze. Należy bowiem pamiętać, że to właśnie w jelitach "zaczyna się" odporność - znajduje się w nich nie tylko najwięcej limfocytów, ale również liczne szczepy bakterii symbiotycznych, których obecność warunkuje prawidłowe funkcjonowanie całego ustroju. Oto produkty spożywcze, których nie może zabraknąć w Twojej diecie.

Warzywa i owoce - są źródłem mnóstwa łatwo przyswajalnych witamin. W kontekście poprawy funkcjonowania układu immunologicznego najważniejsze są cztery z nich: witamina C, witamina D, A i E. Zwłaszcza te trzy ostatnie są bardzo cenne, bowiem mają właściwości antyoksydacyjne, czyli unieszkodliwiają wolne rodniki, które przyczyniają się do występowania licznych chorób układu sercowo - naczyniowego, nerwowego czy pokarmowego. Upatruje się w nich również przyczyny pojawiania się zmian nowotworowych. Przyspieszają też postęp procesu starzenia się.

Szczególnie cenne dla naszej odporności są owoce, takie jak porzeczka (czarna i czerwona), winogrona ciemne, truskawki, maliny, cytrusy (źródło witaminy C) oraz jabłka. Natomiast z warzyw szczególnie poleca się czerwoną paprykę, pomidory, buraki, szpinak, marchew, brokuły, pomidory, seler naciowy i natkę pietruszki (zawiera duże ilości witaminy C). Udział warzyw w naszej diecie powinien być znacznie większy niż udział owoców. Te są wprawdzie bardzo cennym źródłem witamin, ale posiadają również spore ilości cukrów, których nadmiar może zaburzać równowagę flory bakteryjnej jelit.

Z pewnością należy wspomnieć także o tym, że warzywa najbardziej wartościowe są w formie surowej. Proces obróbki termicznej niszczy bowiem część witamin zawartych w warzywach. A każde właściwie warzywo możemy spożywać w formie surowej (wyjątek stanowią rzecz jasna ziemniaki, ale także soja, bób i groch) - czy to pokrojone w słupki, w postaci chrupiącej przekąski doprawionej ulubionymi ziołami, czy to w postaci świeżo wyciskanych soków. To właśnie wówczas otrzymujemy to, co w nich najcenniejsze.

Kiszonki to kolejny świetny sposób na podniesienie odporności organizmu, przede wszystkim ze względu na zawarte w nich bakterie probiotyczne, które pozwalają utrzymać prawidłową mikroflorę jelit. A to, jak już wiemy, ma istotny wpływ na naszą odporność. Jakie kiszonki warto jeść? Przede wszystkim zrobione własnoręcznie - tylko wtedy mamy pewność co do ich rzeczywistego składu. Codziennie jedzmy kiszone ogórki, kapustę, cukinię, brokuły, a także domowy kwas chlebowy. To daje jeszcze jedną korzyść - przegania pasożyty układu pokarmowego, które dobrze czują się w środowisku pełnym cukru, nie zaś smaków kwaśnych i gorzkich.

[product id="7680, 10588, 8453"]

W naszej diecie nie powinno również zabraknąć dobrej jakości ryb, które są dla nas źródłem niezbędnych kwasów omega 3 i DHA. Kwasy omega 3, poza tym, że stymulują układ odpornościowy, są odpowiedzialne także za regulację gospodarki lipidowej organizmu i pełnią ważną rolę dla układu nerwowego. Do ryb o najwyższym udziale kwasów omega 3 w mięsie należą łosoś, tuńczyk, makrela oraz sardynki.

Zioła i przyprawy stanowią kolejny istotny składnik diety, którego nie może zabraknąć w naszych domach. Do tych, które podnoszą odporność organizmu, należą przede wszystkim czystek, czosnek, cebula oraz pokrzywa. Czosnek i cebula są roślinami, których używamy w naszych kuchniach bardzo często. Poprawiają i wzmacniają smak wielu potraw mięsnych i warzywnych, sałatek, sosów i zup. Możemy przygotowywać z nich również syropy - działają bakteriostatycznie, aktywują makrofagi i stymulują wytwarzanie limfocytów.

Równie ciekawe działanie prezentuje znana nam roślina ruderalna - pokrzywa. Jest bogata w witaminy C, B i K oraz mikroelementy i minerały - magnez, fosfor, potas. Można jeść ją na surowo jako dodatek do sałatki albo zupy, a także w postaci suszonej, np. do herbaty. Skutecznie podnosi odporność na wszelkiego rodzaju infekcje i jest bardzo smaczna.

Naszym kolejnym sprzymierzeńcem w walce o odporność jest mniej znany niż pokrzywa - czystek. Roślina ta jest bogatym źródłem polifenoli, które mają bardzo silne właściwości antyoksydacyjne. Ma właściwości przeciwgrzybicze i antywirusowe, pomaga organizmowi poradzić sobie z infekcjami dróg oddechowych. Ciekawostką jest również fakt, że jego zapach odstrasza komary i kleszcze - dobrze jest więc w okresie letnim albo regularnie pić napar z czystka, albo spryskiwać skórę tym naparem przed wycieczką do lasu.

Styl życia

Na nasz układ odpornościowy będą miały wpływ również takie czynniki jak aktywność fizyczna na świeżym powietrzu oraz wypoczynek i hartowanie organizmu w okresie zimowym. Jeśli zastanawiacie się nad tym, jak wzmocnić odpornosc, podpowiadamy - codziennie spacerujcie, jeździjcie na rowerze lub uprawiajcie innego rodzaju formy aktywności fizycznej, niezależnie od pogody. Przegrzewanie organizmu obniża odporność, zawsze więc dostosowujcie rodzaj odzieży do temperatury na zewnątrz. I dbajcie o jakość swojego snu - śpijcie dużo, w dobrze przewietrzonej sypialni.

Odporność nie jest nam dana raz na zawsze - aby móc skutecznie bronić się przed infekcjami, trzeba stale o nią dbać. Zmiana nawyków żywieniowych i zdrowy styl życia to skuteczne sposoby na to, aby uchronić się przed infekcjami, a kiedy już się przytrafią, szybko sobie z nimi poradzić.