Babka lancetowata - właściwości i zastosowanie
Babkę lancetowatą można ujrzeć w całej Polsce. To niezwykle cenna roślina, której dobroczynne właściwości lecznicze znane są już od czasów starożytnych. Najczęściej z liści babki lancetowatej produkuje się syrop, jednak roślina ta ma także szersze zastosowanie. Czym więc jest babka lancetowata, jakie są jej właściwości i w jakich schorzeniach pomoże? Gdzie zbierać liście babki lancetowatej, jak wykonać syrop, i czy są jakieś przeciwwskazania do stosowania rośliny?
Czym jest babka lancetowata?
Babka lancetowata to bylina z rodziny babkowatych, która rośnie zwykle dziko - na łąkach, polach, i w przydomowych ogrodach. Jej minimalne potrzeby pielęgnacyjne sprawiły, że babka lancetowata rozprzestrzeniła się na niemalże całą Europę, Afrykę, Azję i Amerykę. Wiele osób postanawia posadzić babkę w celu udekorowania swojego ogrodu, jednak roślina posiada także wiele cennych dla zdrowia właściwości.
Babka lancetowata kwitnie od połowy wiosny aż do końca jesieni. Wyróżniają ją charakterystyczne, wąskie liście, a w czasie kwitnienia nie sposób nie zauważyć sięgających 40 cm wysokości białych kwiatów. Bylina istnieje od ponad 4000 lat i szacuje się, że już wtedy doceniono jej niezwykłe właściwości. Wówczas babka znalazła swoje zastosowanie w wielu dziedzinach życia - od medycyny, przez kosmetologię, po kucharstwo.
[product id="8779"]
Właściwości babki lancetowatej
Zawarte w babce lancetowatej składniki aktywne sprawiają, że roślina ta stała się coraz częściej uprawianą w przydomowych ogrodach. Liczne badania wykazują, że babka ma działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe, przeciwkaszlowe, a także przeciwkrwotoczne. Poza łagodzeniem stanów zapalnych roślina ta uszczelnia naczynia krwionośne i wzmaga krzepliwość krwi, dzięki czemu stosuje się ją przy wszelkiego rodzaju skaleczeniach. Ponadto babka jest rośliną moczopędną i oczyszczającą.
Babka lancetowata zawiera w swoim składzie liczne kwasy organiczne i nienasycone kwasy tłuszczowe, które spowalniają procesy starzenia i wykazują działanie przeciwutleniające. Ponadto w roślinie można znaleźć pektyny i polisacharydy, które w kontakcie z wodą wytwarzają śluz. To z kolei działa łagodząco i przeciwzapalnie, co wspomaga gojenie ran lub odkrztuszanie wydzieliny z dróg oddechowych. Co więcej, substancje te działają bakteriostatycznie, co sprawia, że nie dopuszczają do zaistnienia infekcji skórnych.
Ponadto babka zawiera w sobie mnóstwo antyoksydantów, które działają przeciwstarzeniowo i naprawiają uszkodzone komórki. Zawarte w roślinie tzw. garbniki działają ściągająco i obkurczają naczynia krwionośne, co z kolei zmniejsza obrzęk chorych tkanek. W babce znajdują się także liczne składniki mineralne - krzem i cynk, a także witaminy K i C.
Zastosowanie babki lancetowatej
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu babka lancetowata była nieodłącznym elementem każdego domu. Wówczas roślinę wykorzystywano w medycynie naturalnej jako okłady na rany i obrzęki, a także przy łagodzeniu dolegliwości żołądkowych. Składniki zawarte w babce wspomagają regenerację naskórka i tkanek oraz ułatwiają prace trawienne organizmu. W dzisiejszych czasach babka lancetowata wykorzystywana jest już nie tylko przy skaleczeniach i problemach żołądkowych, ale także w wielu innych sytuacjach.
Infekcje dróg oddechowych
Dzięki zawartym w roślinie substancjom śluzotwórczym babka lancetowata jest doskonałym lekarstwem w przypadku zalegającej wydzieliny w drogach oddechowych. Ponadto babka łagodzi stan zapalny oskrzeli i zmniejsza ich obrzęk, co ułatwia drożne oddychanie. Warto dodać, że syropy i napary z babki lancetowatej często polecane są w przypadku tzw. kaszlu palacza lub przewlekłej chrypki.
Problemy dermatologiczne i z kondycją cery
Wyciągi z babki lancetowatej często można ujrzeć w składach kosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji skóry ciała i twarzy. Jej działanie łagodzące i antyseptyczne wspomaga regenerację uszkodzonego naskórka, przy okazji go nawilżając. Babka lancetowata jest polecana w przypadku pokrzywki, wystąpienia infekcji skórnych, czy wysypek. Roślina wpłynie na zmniejszenie obrzęku i złagodzenie świądu.
Ponadto dla polepszenia kondycji cery można samodzielnie przygotować tonik z liści babki, który świetnie sprawdza się przy trądziku. Co więcej, warto wykonać maseczkę i napar z babki, co pomoże zwalczyć wypryski. Okłady z liści babki doskonale sprawdzą się w przypadku poparzenia słonecznego, zaś odwar z rośliny to popularny, naturalny lek w przypadku nadmiernego łupieżu.
Warto dodać, że napar z liści babki lancetowatej to zbawienne rozwiązanie w przypadku zapalenia spojówek. Wystarczy przecierać powieki wacikiem nasączonym naparem, a dolegliwości powinny szybko minąć. Co więcej, sparzone i zmiażdżone liście babki to także świetny okład na zmęczone i przesuszone oczy.
Problemy żołądkowe
Jak wcześniej wspomniano, babka lancetowata ma pozytywny wpływ na pracę organizmu. Pijąc herbatę z liści babki, można szybko pobudzić pracę jelit i pozbyć się zaparć. Ponadto śluz wydzielany przez roślinę chroni narządy wewnętrzne przed szkodliwym działaniem soków żołądkowych. Z kolei sok z babki lancetowatej jest polecany dla osób o obniżonej odporności i szybko „łapiących” przeziębienia. Wystarczy dodać łyżeczkę przetworu do herbaty, aby pobudzić wydzielanie przeciwciał.
Ugryzienia i skaleczenia
Kiedyś okład ze świeżych liści babki doskonale sprawdzał się w przypadku ugryzień przez skorpiony lub węże. Z czasem jednak naturalny opatrunek zaczęto stosować także w przypadku użądleń przez owady lub komary. Babka złagodzi obrzęk i uczucie swędzenia, szybciej usuwając z organizmu toksyny. Ponadto całe lub zmiażdżone liście babki można stosować na trudno gojące się rany i skaleczenia.
Gdzie zbierać babkę lancetowatą?
Liście babki lancetowatej najlepiej jest zbierać z dala od zatłoczonych miast i ulic. Warto wybrać łąki lub parki położone dalej od zamieszkałych okolic. Zbiorów najlepiej dokonywać od maja do września i warto wybierać silnie unerwione liście, które następnie należy ususzyć lub wykonać z nich przetwory. Mniejsze liście będą doskonałym dodatkiem do sałatek, jednak należy je spożywać niedługo po zbiorach, gdyż szybko czernieją i tracą swoje właściwości. Ususzone liście należy przechowywać w szczelnie zamkniętych pojemnikach, aby roślina nie traciła swoich dobroczynnych cech.
Przepisy na wyroby z babki lancetowatej
Syrop z babki lancetowatej
Aby wykonać syrop, który najczęściej stosuje się w przypadku chorób górnych dróg oddechowych, należy dokładnie umyć i zblendować kilka świeżych liści rośliny. Następnie liście należy zalać wodą w proporcji 1:1. Kolejno należy dodać po 250 gramów cukru i miodu, i całość umieścić na palniku. Syrop powinien się gotować aż do zgęstnienia. Ostudzony należy przechowywać w lodówce i zażywać 3 razy dziennie po 1 łyżeczce.
Napar z babki lancetowatej
Napar z liści babki można stosować w wielu sytuacjach, od okładów na zmęczone oczy, podrażnione ciało, skaleczenia, po płukanie gardła w przypadku infekcji. Aby przygotować napar, należy zalać świeże lub ususzone liście rośliny wodą i zagotować. Następnie należy odstawić garnek na 15 minut. Po tym czasie napar powinien być gotowy do użycia.
Okład z babki lancetowatej
Do okładów z babki należy wykorzystać świeże, umyte liście. W zależności od potrzeb można umieścić je tylko w miejscu rany lub obrzęku, lub na całym ciele. Miejsce, na którym umieszczony zostanie liść, warto owinąć bandażem na 8 godzin, aby zwiększyć działanie rośliny.
Przeciwwskazania do stosowania babki lancetowatej
Babka lancetowata jest rośliną względnie bezpieczną, jednak istnieje kilka przeciwwskazań do jej stosowania. Przede wszystkim nie zaleca się zażywania wyrobów z babki przez dzieci do 12 roku życia ze względu na ich delikatny układ trawienny. Ponadto babki nie powinny stosować kobiety w ciąży lub karmiące piersią.
Podsumowanie
Babka lancetowata to niezwykle cenna i łatwo dostępna roślina, którą można wykorzystać na wiele różnych sposobów. Jej właściwości znane są od tysięcy lat, a w dzisiejszych czasach wyciągi z babki dodaje się do syropów na kaszel, kremów, czy kosmetyków do pielęgnacji cery. Przed stosowaniem babki warto jednak sprawdzić, czy organizm nie wykazuje reakcji alergicznej na roślinę.