Sok z brzozy - co należy o nim wiedzieć?

Sok z brzozy (nazywany też bzowiną lub oskołą) jest od wieków z powodzeniem stosowany w medycynie naturalnej - czasem nazywa się go nawet eliksirem życia ze względu na jego dobroczynny wpływ na organizm ludzki. Chyba każdy kojarzy drzewo, z którego pochodzi - ten charakterystyczny, biały pień i drobne, soczyście zielone liście trudno jest pomylić z czymś innym.

 To właśnie z pnia drzewa pochodzi najbardziej wartościowy sok, ale nie powinniśmy też lekceważyć tego z liści i pąków. Jakie zatem jest zastosowanie soku z brzozy i jak powinno się go pić?

Z czego składa się sok z brzozy?

W soku z brzozy (oprócz tak oczywistych rzeczy, jak woda) znajdziemy wiele składników odżywczych i korzystnych mikroelementów. Są to między innymi witamina C, witaminy z grupy B, czy pochodne kwasu salicylowego o budowie zbliżonej do aspiryny. Sok brzozowy to także bogate źródło soli mineralnych i cennych dla zdrowia pierwiastków - potasu, wapnia, fosforu, żelaza, miedzi i cynku. W soku z brzozy zawarte są także kwasy organiczne (jabłkowy i cytrynowy), białka, aminokwasy i cukier inwertowany. Sok pochodzący z liści zawiera sole mineralne, witaminy oraz flawonoidy i związki terpenowe.

KUP W NASZYM SKLEPIE

Sok z brzozy - właściwości

Picie soku z brzozy może wspomagać organizm w profilaktyce i leczeniu wielu schorzeń. Do jego najważniejszych właściwości trzeba zaliczyć:

• wzmocnienie odporności - dzięki temu, że zawiera witaminę C, pomaga organizmowi zwalczać wirusy, przez co poleca się stosowanie go u dzieci i osób starszych, które są szczególnie podatne na infekcje grypy i grypopodobne (zwłaszcza wczesną wiosną i jesienią);
• działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe - sok z dojrzewających pączków wykazuje pewne właściwości przeciwbólowe, pomagając złagodzić bóle mięśni, kości i stawów, także te wynikające z reumatyzmu i rwy kulszowej. Ponadto łagodzi także gorączkę, co czyni z niego świetny specyfik w okresie wzmożonej zachorowalności na infekcje wirusowe;
• łagodzenie anemii - dzięki zawartemu w nim żelazu, sok z brzozy pomaga osobom dotkniętym niedokrwistością;
• wspomaganie układu krwionośnego - sok z brzozy wspomaga profilaktykę przeciw chorobom niedokrwiennym serca i zakrzepicy;
• łagodzenie dolegliwości układu pokarmowego - zwłaszcza związanych z wrzodami żołądka;
• działanie moczopędne - zapobiega tworzeniu się kamieni i złogów w nerkach oraz pomaga w usuwaniu toksyn z organizmu;
• wspomaganie prawidłowego funkcjonowania wątroby;
• poprawa stanu skóry i włosów - sok z brzozy jest pomocny w wielu problemach skórnych, a używany do przemywania i okładów przyspiesza gojenie się ran. Może też wzmacniać słabe włosy i przywracać im blask (stosowany jako płukanka).

Przeciwwskazania do stosowania soku z brzozy

Chociaż sok z brzozy zawiera wiele cennych składników, są pewne sytuacje, w których nie powinien być stosowany. Przede wszystkim powinny zrezygnować z niego osoby z nadwrażliwością, objawiającą się często reakcjami skórnymi, np. swędzeniem lub wysypką oraz uczulone na pyłek brzozy. Nie należy go także stosować w przypadku niewydolności układu moczowego lub niedrożności dróg moczowych. Trzeba też będzie zrezygnować z niego, jeśli występują obrzęki wynikające ze schorzeń nerek i serca.

Bardzo ważne jest zatem, aby przed rozpoczęciem przyjmowania soku brzozowego (i każdego innego specyfiku zielarskiego) skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą - dobór odpowiedniego leku ziołowego jest równie ważny, co w przypadku preparatów chemicznych. Ponadto mogą one reagować z przyjmowanymi już lekami, wywołując niepożądane dla organizmu skutki uboczne. Szczególnie ostrożne powinny być kobiety w ciąży i karmiące matki.

Skąd wziąć sok z brzozy?

Bzowinę można pozyskiwać samodzielnie, jeśli uda się znaleźć odpowiednie drzewo. Należy pamiętać, że do celów farmaceutycznych można wykorzystać dwa gatunki - brzozę brodawkowatą i omszoną. Drzewa, z których miałby pochodzić sok, muszą mieć przynajmniej 10 lat i rosnąć w miejscu wolnym od zanieczyszczeń. Odpadają więc wszelkie przydrożne i miejskie sztuki. Jeśli zamierza się korzystać z drzew rosnących w lesie, potrzebna będzie zgoda leśniczego.

Sok z brzozy zbiera się w kwietniu i maju. Aby go pozyskać, niezbędne będzie wykonanie małego nacięcia (nie większego niż 4 cm) na pniu lub gałęzi. Miejsce nacięcia powinno znajdować się po stronie południowej ok. 50 cm nad ziemią. Do tak przygotowanego otworu należy włożyć rurkę i wyciekający sok zebrać do emaliowanego lub szklanego naczynia. Po zbiorze soku dobrze jest zabić otwór kołkiem - przyspieszy to regenerację pnia. Ilość zebranego soku zależy od rozmiarów danej brzozy - może to być od 2 do nawet 15 l dziennie.

Warto pamiętać, że uzyskany w ten sposób sok nadaje się do spożycia przez maksymalnie 4 dni, pod warunkiem przechowywania w lodówce. Nie można więc robić zapasów na dłużej.

O wiele mniej kłopotliwym rozwiązaniem będzie zakup w sklepie lub aptece. Warto pamiętać o dokładnym czytaniu składu takiego produktu - dostępne są zarówno czyste soki z brzozy, jak i takie z dodatkami innych przetworów zielarskich lub nawet stabilizowany alkoholem sok z liści.

Jak pić sok z brzozy?

W celach zdrowotnych sok z brzozy pije się trzy razy dziennie, za każdym razem po ćwierć szklanki. Taka kuracja powinna trwać ok. 2-3 tygodnie. Picie soku z brzozy pomaga w usuwaniu nadmiaru wody z organizmu. Sok brzozowy powinien być pity na zimno, aby zachował jak najwięcej cennych składników. W trakcie trwania kuracji sokiem z brzozy przeciwdziałającej schorzeniom dobrze jest powstrzymać się od picia alkoholu, kawy oraz spożywania potraw zawierających szczaw, szpinak, mięso i czekoladę. Ze względu na specyficzny smak oskoły, dopuszczalne jest dodanie doń np. soku z malin lub miodu.

Ponadto kuracja sokiem brzozowym może pomóc w zmniejszeniu widoczności cellulitu - w takim wypadku pije się po ok. 3/4 szklanki przez ok. sześć tygodni.

Oprócz picia naturalny sok z brzozy może też być wcierany we włosy - taki zabieg doda im objętości i blasku oraz wzmocni je. Oskoła powinna być stosowana pod koniec mycia włosów.

Podsumowanie

Dzięki bogactwu dobroczynnych składników sok z brzozy ma bardzo korzystne działanie dla organizmu - pomaga np. łagodzić bóle czy wzmacniać odporność. Należy jednak pamiętać, aby nie przesadzić z jego ilością i przed rozpoczęciem kuracji skonsultować się lekarzem lub farmaceutą. Sok z brzozy możesz zbierać samodzielnie lub kupić w sklepie/aptece. Pamiętaj jednak, że przy samodzielnych zbiorach nie może on pochodzić z pierwszej lepszej brzozy. Miej też na uwadze fakt, że przechowywanie takiego soku nie może trwać dłużej niż 4 dni.