Aloes - właściwości i zastosowanie
W dobie mody na używanie naturalnych kosmetyków coraz większa liczba producentów stara się tworzyć balsamy, szampony i różnego rodzaju środki pielęgnacyjne na bazie cennych właściwości roślinnych. Nie ulega wątpliwości, że popularne marki stosują takie zabiegi w celu zbudowania renomy, a także zdobycia wielu zadowolonych konsumentów. Powszechnie znane rośliny są nieocenioną skarbnicą witamin i minerałów. Do tej grupy można śmiało zaliczyć aloes leczniczy, którego wyciąg znajduje się m.in. w sokach, żelach, kosmetykach, a nawet cukierkach. Jakie jest zastosowanie miąższu aloesu?
Aloe vera - czym dokładnie jest?
Aloes to roślina charakteryzująca się groszkową barwą, która należy do rodziny sukulentów, czyli roślin przystosowanych do życia w warunkach ograniczonej dostępności do wody. Warunki klimatyczne w Polsce nie sprzyjają uprawie aloesu, toteż można spotkać go jedynie w doniczkach (jako roślina ozdobna) lub szklarniach. Aloe vera w naturalnych warunkach występuje w około 300 gatunkach i rośnie przeważnie w suchych regionach Ameryki, Półwyspu Arabskiego i Afryki. Roślina o mięsistych liściach z ząbkowanymi krawędziami wyposażona jest w tkankę wodną gromadzącą wilgoć, ponieważ na pustyniach i półpustyniach jest bardzo ograniczony dostęp do wody.
Opisywany sukulent wyróżnia się długimi, grubymi i mięsistymi liśćmi, zakończonymi niewielkimi kolcami. Warstwa woskowa chroni zewnętrzną część rośliny przed utratą wody w wyniku parowania. Gorzki sok, czyli środkowa warstwa, składa się z antrachinonów i glikozydów. Miąższ aloesu w 99% zawiera wodę i co więcej - jest bogatym źródłem aktywnych substancji, takich jak minerały, witaminy, sterydy roślinne, enzymy, cukry etc.
Właściwości lecznicze aloesu
Biorąc pod uwagę zawartość pożądanych związków chemicznych, aloes od wieków był stosowany jako naturalny lek w walce z wieloma dolegliwościami. Obecnie również pozwala uporać się z niektórymi problemami zdrowotnymi.
Warto wiedzieć, że lecznicze właściwości aloesu (zwłaszcza przeciwzapalne i antybakteryjne) działają zbawiennie na wygląd skóry. Miejscowe stosowanie żelu z miąższu tej rośliny może okazać się pomocne w leczeniu łagodnej łuszczycy, trądziku i innych chorób skórnych. Kremy, środki czyszczące i toniki na bazie aloesu wpływają na odbudowę zniszczonych tkanek i - co najważniejsze - o wiele mniej podrażniają skórę niż powszechnie znane zabiegi na trądzik. W medycynie ludowej opisywany sukulent łagodzi nieprzyjemne skutki oparzeń, ukąszeń i użądleń insektów.
Cenne właściwości lecznicze aloesu wykorzystywane są również w redukcji zaburzeń wątroby. Roślina bogata w kwasy organiczne wzmaga produkcję żółci, a także wspomaga produkcję soku żołądkowego, co w konsekwencji prowadzi do pobudzenia łaknienia. Spożywanie produktów z aloesem w składzie pozytywnie wpływa na utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu i cukru we krwi oraz wspiera gospodarkę węglowodanowo-tłuszczową.
Ze względu na to, że aloes zwyczajny działa przeciwzapalnie, jego konsumpcja wspomaga również pracę układu trawiennego. Wysoka zawartość polisacharydów i antrachinonów pobudza metabolizm oraz zapobiega zaparciom. Miąższ wspomnianego sukulenta pomaga w leczeniu wielu stanów zapalnych, czy wrzodów dwunastnicy lub żołądka. Jego własności przeciwzapalne wspierają procesy terapeutyczne w przypadku choroby Leśniowskiego-Crohna, zespołu jelita drażliwego, wrzodziejącego zapalenia jelita grubego etc. Aloes leczniczy ma także właściwości przeczyszczające, przeciwbólowe i przeciwwirusowe.
Sok z aloesu a układ odpornościowy
Suplementacja opisywaną rośliną potencjalnie stymuluje układ odpornościowy i w dużym stopniu wpływa na regenerację organizmu. Zastosowanie aloesu w diecie zwiększa żywotność makrofagów, co prowadzi do skuteczniejszej obrony przed patogenami. Komponenty sukulenta o mięsistych liściach zakończonych kolcami przyspieszają proces gojenia się ran, biorą czynny udział w wytwarzaniu się kwasu hialuronowego, a sole mineralne i witaminy, enzymy i związki białkowe wspierają układ immunologiczny.
Aloes leczniczy - naturalny antyoksydant
Istnieje teoria, że aloe vera hamuje wiązanie benzopirenu z hepatocytami, a roślinne frakcje polisacharydowe zapobiegają powstawaniu wolnych rodników. W związku z tym aloes charakteryzuje się także potencjalnym działaniem przeciwnowotworowym. Co więcej - emodyna zawarta w składzie miąższu sukulenta wykorzystywana jest do produkcji leków stosowanych w leczeniu onkologicznym, natomiast aloina hamuje czynnik wzrostu śródbłonka naczyniowego.
Aloe vera w stomatologii
Aloes należy do jednych z najłatwiejszych w uprawie roślin domowych, toteż bardzo często można spotkać go na parapetach w wielu domach. Właściwości przeciwbakteryjne tego popularnego sukulenta wykorzystywane są w zwalczaniu stanów zapalnych jamy ustnej. Działanie regenerujące i łagodzące miąższu pomaga w leczeniu liszaja płaskiego, a dodatek substancji w paście do zębów pozwala uporać się z uciążliwą próchnicą.
[product id="5457, 10135, 9401"]
Zastosowanie aloesu leczniczego
Nie ulega wątpliwości, że właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i regeneracyjne wyciągu z aloesu znajdują szerokie zastosowanie nie tylko w kuchni, lecz przede wszystkim w kosmetyce. Aloe vera zawarty jest między innymi w balsamach do ciała, kremach, szamponach do włosów, odżywkach, maskach, olejkach, maseczkach do twarzy itp. Miąższ aloesu jest także głównym składnikiem past do zębów, środków oczyszczających lub kosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji skóry pod oczami. Znaleźć go można też w maściach dla osób z AZS, pomadkach i preparatach na opryszczkę.
Zewnętrzne zastosowanie aloesu:
- po ukąszeniu owadów,
- na stany zapalne w jamie ustnej lub różnego rodzaju podrażnienia skóry np. po goleniu,
- na zmiany skórne (trądzik, łuszczyca, egzema itp.),
- na otarcia, stłuczenia i rany,
- na oparzenia (nie tylko słoneczne).
Wewnętrzne zastosowanie aloesu:
- w celu przyspieszenia przemiany materii,
- przy problemach z apetytem,
- na niestrawność, wrzody żołądka,
- przy nadkwasocie,
- przy problemach z wątrobą.
Domowe kosmetyki z miąższu aloesu
Jeżeli we wnętrzu mieszkania funkcję dekoracyjną pełni okazały aloes, to z powodzeniem można wykorzystać jego miąższ do przygotowania domowych specyfików. Gęsty żel zawarty w jego liściach ma właściwości pielęgnacyjne - podobno sama Kleopatra niegdyś dodawała do go kąpieli.
Aloes leczniczy świetnie sprawdza się w pielęgnacji każdego rodzaju skóry. Ze względu na jego działanie łagodzące i nawilżające warto dodawać go na przykład do balsamów, kremów, peelingów etc. Niemniej jednak równie dobrze radzi sobie samodzielnie - aplikowany bezpośrednio na wybrany fragment ciała potrafi zdziałać cuda. Ten wszechstronny sukulent to również znakomita odżywka, która sprawi, że włosy staną się odżywione, gładkie i błyszczące.
Żel z aloesu potencjalnie pomoże zapuścić piękne i mocne paznokcie, można go również wykorzystać jako odżywkę do rzęs i brwi, a nawet dodać do koktajli, jedzenia czy ulubionych napojów.
Przeciwwskazania stosowania aloesu
Ta mięsista roślina ma znakomity wpływ na funkcjonowanie ludzkiego organizmu i jest nieocenioną skarbnicą witamin i minerałów, jednak istnieją pewne przeciwwskazania do jej stosowania. Głównie jest to związane z możliwością występowania alergii na związki zawarte w sukulencie. Aloes może wchodzić w niepożądaną reakcję ze środkami przeczyszczającymi, suplementami diety i ziołami, warfaryną, sewofluranem, lekami przeciwcukrzycowymi etc.
Wyciągi z aloesu mają silne działanie, toteż nie należy ich zbyt często stosować, ponieważ mogą skutkować pojawieniem się zespołu jelita leniwego. Soku z tej rośliny nie powinny pić kobiety w ciąży oraz dzieci poniżej 12. roku życia.
Podsumowanie
Aloes to jedna z najpopularniejszych roślin na świecie, która ma szerokie zastosowanie w medycynie i współczesnym lecznictwie. Jego miąższ jest szczególnie pomocny w przypadku problemów z wypróżnianiem, przy oparzeniach lub w walce z trądzikiem. Niemniej jednak należy pamiętać o słynnym powiedzeniu „co za dużo, to niezdrowo”, ponieważ nawet zdrowe produkty spożywane w nadmiernych ilościach mogą prowadzić do problematycznych sytuacji.